Podatek od nieruchomości to opłata, z którą zetknie się zdecydowana większość z nas. Kto powinien jednak rzeczywiście się nią przejmować i o ile zostanie uszczuplony jego portfel? Odpowiadamy na najważniejsze pytania dotyczące podatku od nieruchomości.
Co jest opodatkowane podatkiem od nieruchomości?
Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych jasno określa, jakiego rodzaju obiekty podlegają opodatkowaniu z tytułu podatku od nieruchomości. Są to:
- Grunty
- Budynki lub części budynków
- Budowle lub ich części będące związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Od tych reguł istnieją jednak wyjątki, których zastosowanie zwalnia z podatku od nieruchomości. Zaliczane są do nich:
- Użytki rolne lub lasy niebędące wykorzystywane na potrzeby działalności gospodarczej
- Nieruchomości będące własnością państw obcych lub organizacji międzynarodowych albo przekazane im w użytkowanie wieczyste, pod warunkiem wzajemności.
- Grunty zlokalizowane pod wodami powierzchniowymi oraz wewnętrznymi wodami morskimi, z wyjątkiem jezior i zbiorników sztucznych.
- Nieruchomości zajmowane przez jednostki samorządu terytorialnego.
- Grunty, na których znajdują się pasy drogowe dróg publicznych, pod warunkiem, że nie są one wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej.
Podatek od nieruchomości nie jest także wymagany w przypadku nieruchomości należących do Skarbu Państwa wchodzących w skład Zasobu Nieruchomości.
Kto musi zapłacić podatek od nieruchomości?
Według artykułu 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, podatek od nieruchomości powinny zapłacić osoby fizyczne, które są:
- właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych;
- posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;
- użytkownikami wieczystymi gruntów;
- posiadaczami nieruchomości lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z umowy lub jest bez tytułu prawnego.
Co ważne, podatek od nieruchomości ciąży zarówno na posiadaczu samoistnym, jak i na współwłaścicielach tej samej nieruchomości – wynika to z zasady odpowiedzialności solidarnej za zobowiązanie podatkowe.
Podatek od nieruchomości – stawki i koszty
Podatek od nieruchomości liczony jest ze względu na powierzchnię (w przypadku gruntów), powierzchnię użytkową (w przypadku budynków) lub wartość ustaloną na dzień 1 stycznia danego roku podatkowego (w przypadku budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej). Powierzchnie można jednak pominąć w tych wyliczeniach, jeśli jej wysokość jest mniejsza niż 140 cm, lub zmniejszyć ją o 50%, jeśli wysokość pomieszczenia mieści się w przedziale od 140 do 220 cm.
Dokładne stawki podatku od nieruchomości wyznaczają rady gminy w drodze uchwały. Będą to zatem wartości różne dla różnych części Polski. Co ważne, istnieją górne limity, które ograniczają wolność gmin w tej kwestii.
Podatek od nieruchomości dla gruntów – limity
Podatek od nieruchomości dla gruntów może maksymalnie wynosić:
- w przypadku gruntów wykorzystywanych w działalności gospodarczej – 0,99 zł od 1 m2 powierzchni,
- w przypadku gruntów znajdujących się pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub płynącymi jezior i zbiorników sztucznych – 4,99 zł od 1 ha powierzchni,
- w przypadku gruntów pozostałych pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego – 0,52 zł od 1 m2 powierzchni,
- w przypadku gruntów niezabudowanych objętych obszarem rewitalizacji i położonych na terenach, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, usługową albo zabudowę o przeznaczeniu mieszanym obejmującym wyłącznie te rodzaje zabudowy, jeżeli od dnia wejścia w życie tego planu w odniesieniu do tych gruntów upłynął okres 4 lat, a w tym czasie nie zakończono budowy zgodnie z przepisami prawa budowlanego – 3,28 zł od 1 m2 powierzchni.
Podatek od nieruchomości dla budynków – limity
Podatek od nieruchomości dla budynków może maksymalnie wynosić:
- dla budynków mieszkalnych – 0,85 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej,
- dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej lub w części na nią przeznaczonych – 24,84 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej,
- dla budynków zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym – 11,62 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej,
- dla budynków zajętych przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych – 5,06 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej,
- dla budynków pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego – 8,37 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej.
Podatek od nieruchomości dla budowli – limity
Podatek od nieruchomości dla budowli może maksymalnie wynosić 2% wartości budowli.
Obowiązek podatkowy a podatek od nieruchomości – kiedy zapłacić?
Obowiązek zapłaty podatku od nieruchomości powstaje od pierwszego dnia miesiąca po miesiacu, w którym zaistniały okoliczności wymuszające taki obowiązek. Jeśli tą okolicznością jest powstanie budynku jako takiego, obowiązek taki pojawia się wraz z dniem 1 stycznia kolejnego roku po zakończeniu budowy.
Co więcej, jeśli wysokość podatku od nieruchomości zmieniła się na przestrzeni roku podatkowego podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie. Podatek od nieruchomości za ten rok ustala się zgodnie z liczbą miesięcy, w których obowiązek istniał.
Kiedy zgłosić podatek od nieruchomości?
Osoby fizyczne, które doprowadzą do okoliczności wymagających zapłaty podatku od nieruchomości lub zmiany jego wysokości, muszą zgłosić informację o budowlach i gruntach, których ten podatek dotyczy w terminie 14 dni od momentu zmiany jego statusu. Następnie odpowiedni organ podatkowy ustala wysokość podatku ze względu na obowiązujące w danej gminie opłaty. Tak ustalony podatek od nieruchomości jest płatny w ratach, w terminach: do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego.
Z kolei osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej, podobnie jak jednostki organizacyjne Krajowego Wsparcia Rolnictwa oraz Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe muszą zapłacić podatek od nieruchomości na nieco innych zasadach. Są one zobowiązane:
- w terminie do 31 stycznia złożyć deklaracje na podatek od nieruchomości w organie podatkowym odpowiednim ze względu na lokalizację
- jeśli to konieczne ze względu na zmiany mające wpływ na wysokość opodatkowania, skorygować deklaracje.
- Bez wezwania wpłacić podatek od nieruchomości na właściwy gminny rachunek.
